Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) dünyada ve ülkemizde salgın halini almış önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Erken saptandığında sıklıkla önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karşın, farkındalığının ve erken
tanısının düşük olması birçok olguda buna olanak vermemektedir.
Düşük
farkındalık nedeniyle hastalık Son Dönem Böbrek Yetmezliği (SDBY) evresine ilerlemekte, yüksek morbidite
ve mortalite oranları ve kötü yaşam kalitesi ile hasta sağlığını, uygulanması gereken yüksek maliyetli diyaliz ve
böbrek nakli tedavileri ile sağlık bütçesini ciddi olarak tehdit etmektedir.
Halen tüm dünyada 2 milyonu aşkın kişi diyaliz ve böbrek nakli tedavileri ile yaşamını sürdürmektedir.
Bu şekilde, yakın gelecekte gelişmiş ülkelerin sağlık bütçelerini ciddi olarak zorlayan, daha
düşük gelir düzeyine sahip ülkelerde ise altından kalkılması mümkün olmayan bir ekonomik yük ortaya çıkacaktır.
Yüksek morbidite oranları ve
kötü yaşam kalitesi, bu hastaların aile ve sosyal yaşantılarını da olumsuz etkilemekte ve ekonomik üretkenliklerini
engellemektedir
Sonuç olarak; KBH sık görülen, morbidite ve mortalite oranları yüksek olan, yaşam kalitesini olumsuz
etkileyen, sağlık bütçelerine büyük yük getiren, farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, buna karşın erken tanı
konulduğunda önlenebilen veya ileri evrelere seyri yavaşlatılabilen bir hastalıktır. KBH’nin giderek artan tıbbi,
sosyal ve ekonomik yükünü azaltmak için hastalığın tedavisinden çok gelişimini önlemeye, erken tanı ve uygun
tedavi yöntemleriyle ilerlemesini engellemeye, hastaların yaşam sürelerini uzatmaya ve yaşam kalitelerini
arttırmaya yönelik ulusal ölçekli hastalık yönetim modeli oluşturulmasına ve böbrek hastalıklarının önlenmesi,
erken tanısı ve tedavisine ilişkin standart yaklaşımların geliştirilmesine gereksinim vardır.
2. BÖBREK HASTALIKLARI ÖNLEME VE KONTROL PROGRAMI
a) Programın Amacı
• Toplumda böbrek hastalıkları risk faktörlerinin sistematik olarak kontrolünün sağlanması,
• Böbrek hastalıkları için risk altındaki bireylerde hastalığın erken tanısının sağlanması,
• Erken evre böbrek hastalıklarının etkin tedavi ve izlem ile ileri evrelere ilerlemesinin önlenmesi veya
yavaşlatılması, renal replasman tedavi gereksiniminin geciktirilmesi,
• Böbrek hastalıklarının acil durumlar ve komplikasyonlar dahil tanı, tedavi ve izleminde standart
yaklaşımların belirlenmesi ve uygulanması,
• Hastaların uygun zamanda ve şekilde renal replasman tedavilerine başlatılması,
• Hastaların yaşam sürelerinin uzatılması ve yaşam kalitelerinin iyileştirilmesi,
• Böbrek hastalıklarının sağlık bütçesine yükünün azaltılması,
• Aile, sosyal ve iş yaşamı ile uyumlarının ve ekonomik üretkenliklerinin arttırılması.